Το παιδί μου έχει αυτισμό. Πως μπορώ να το βοηθήσω;

Αν το παιδί σας, έχει διάγνωση αυτισμού (διάχυτης αναπτυξιακής διαταραχής) ή ακόμη και αν υπάρχει υποψία αυτισμού, σίγουρα θα αναρωτιέστε  και θα ανησυχείτε για το τι σας περιμένει. Κάθε γονιός, θα ήθελε το παιδί του να είναι υγιής και ευτυχισμένο και μια τέτοια διάγνωση είναι κάτι που ίσως να σας τρομάζει. Δεν είστε σίγουροι, αν μπορείτε να το βοηθήσετε όπως και πώς να το κάνετε.

Η αλήθεια είναι ότι παρότι ο αυτισμός είναι μια μόνιμη κατάσταση, υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να αντιμετωπίσει πολλές από τις δυσκολίες, να αναπτύξει καινούριες δεξιότητες και να πετυχεί σε διάφορους τομείς. Εδώ σας παραθέτουμε μερικά από τα σημεία τα οποία πιθανόν να σας φανούν βοηθητικά:

1. Σκεφτείτε, έκτος από το παιδί σας, και το δικό σας εαυτό. Μην το θεωρήσετε πολυτέλεια ή εγωιστική πράξη αλλά αναγκαιότητα. Μόνον, αν εσείς, είστε ψυχικά και σωματικά υγιείς θα μπορέσετε να προσφέρετε το καλύτερο γονιό που το παιδί σας αξίζει.
2. Μην περιμένετε για μια επίσημη διάγνωση για να ξεκινήσετε ένα θεραπευτικό πρόγραμμα. Η έρευνα, επιβεβαιώνει πια πως η έγκαιρη παρέμβαση παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη και εικόνα του αυτισμού. Αν υπάρχουν υποψίες για την ύπαρξη αυτισμού θα πρέπει άμεσα να οργανωθεί ένα θεραπευτικό πρόγραμμα για το παιδί.
3. Προσφέρετε στο παιδί σταθερότητα. Γνωρίζουμε πως τα παιδιά με αυτισμό λειτουργούν πολύ καλύτερα σε μια ρουτίνα και ίσως να δυσκολεύονται να διαχειριστούν τις αλλαγές. Προσπαθήστε να κρατάτε τη ρουτίνα του σταθερή (ώρα για φαγητό, μπάνιο, ύπνο κ.α). Φυσικά αυτό δεν είναι πάντα εφικτό, οπότε, προσπαθήστε να το προετοιμάζεται από πριν για τις αλλαγές στο πρόγραμμα (όχι μόνο με λόγια αλλά ίσως και με οπτικό τρόπο – εικόνες αν είναι εφικτό)
4. Δημιουργήστε στο σπίτι ένα χώρο όπου το παιδί σας μπορεί να ηρεμεί και να χαλαρώνει. Προσέξτε, να είναι ένα σημείο χωρίς πολλά ερεθίσματα στο οποίο το παιδί θα νιώθει άνεση και ασφάλεια. Μια σκηνή – σπιτάκι με αρκετά μαξιλάρια μέσα δουλεύει αρκετά συχνά.
5. Συνδεθείτε με το παιδί μέσω της μη λεκτικής επικοινωνίας. Ακόμη κι αν το παιδί σας δεν μιλάει μπορείτε να αναπτύξετε τη μεταξύ σας επικοινωνία μέσω της μη λεκτικής οδού. Θα πρέπει να είστε προσεχτικοί και να δώσετε σημασία στις κινήσεις, εκφράσεις προσώπου και σώματος, φωνές που μπορεί να κάνει το παιδί σας για να εκφράσει τα συναισθήματα, την πείνα, δίψα κτλ. Έχοντας εντοπίσει, αυτούς, τους μη λεκτικούς τρόπους με τους οποίους εκφράζεται, θα μπορέσετε καταλαβαίνετε καλύτερα τα θέλω του. Έτσι θα μειωθούν  τα ξεσπάσματα που προκύπτουν όταν το παιδί νιώθει πως δεν το καταλαβαίνουν.
6. Κρατήστε το παιδί μακριά από οθόνες (ταμπλέτα, κινητό, υπολογιστή, τηλεόραση). Η έρευνα επιβεβαιώνει πια, ότι αυτά τα μέσα επηρεάζουν καθοριστικά τις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών και όχι μόνον. Οπότε είναι κρίσιμη και καθοριστική της εξέλιξης που θα έχει το παιδί η αποφυγή των πιο πάνω μέσων.
7. Δώστε σημασία στις υπερευαισθησίες που μπορεί να παρουσιάζει. Πολλά παιδία με αυτισμό είναι πιο ευαίσθητα σε ήχους, αγγίγματα, μυρωδιές και γεύσεις. Έχοντας εντοπίσει τις ευαισθησίες αυτές θα μπορέσετε να καταλάβετε καλύτερα τις διάφορες συμπεριφορές και ξεσπάσματα του παιδιού σας. Αυτό με τη σειρά του θα σας βοηθήσει να προβλέψετε και να αποφύγετε καταστάσεις που το επηρεάζουν αρνητικά.
8. Όλα τα παιδιά με αυτισμό είναι πρωτίστως παιδιά και χρειάζονται όπως όλα τα υπόλοιπα χρόνο για διασκέδαση και παιχνίδι. Οργανώστε μέσα στη μέρα σας ένα χρόνο ειδικά αφιερωμένο σε σας και το παιδί όπου ο μοναδικός στόχος θα είναι να περάσετε όμορφα και οι δύο. Για να το πετύχετε αυτό αφήστε το να έχει την πρωτοβουλία και να διαλέξει αυτό τη δραστηριότητα που μπορεί να είναι το οτιδήποτε τον κάνει χαρούμενο. Τότε μπείτε σε αυτό που κάνει έχοντας στο μυαλό ότι αυτή η ώρα δεν είναι ώρα για να του μάθετε τίποτα, αλλά για να περάσετε όμορφα και μόνο. Αυτό από μόνο του είναι θεραπευτικό.

Το παιδί σας είναι μοναδικό και ξεχωριστό. Αγαπήστε το για αυτό που είναι και έτσι θα το βοηθήσετε να ξεδιπλώσει όλο του το δυναμικό!

Μαρία Λαζάρου

Λογοπαθολόγος,BSc,M.A

Υπεύθυνη Διεπιστημονικής Ομάδας Εύλογον